Titre
Contexte
Lexique
Traduction
Massacre canin
Devant la ville de Tyane qui se refuse à lui, Aurélien prend une décision qu’il va faire suivre au pied de la lettre…
Nam cum Tyanam venisset eamque obclusam repperisset, iratus dixisse fertur : « Canem in hoc oppido non relinquam. » Tunc et militibus acrius incumbentibus spe praedae, et Heraclammone quodam timore, ne inter ceteros occideretur, patriam suam prodente, civitas capta est.
Sed Aurelianus duo statim praecipua, quod unum severitatem ostenderet, alterum lenitatem, ex imperatoria mente monstravit. Nam et Heraclammonem proditorem patriae suae sapiens victor occidit et, cum milites iuxta illud dictum, quo canem se relicturum apud Tyanos negarat, eversionem urbis exposcerent, respondit his : « Canem, inquit, negavi in hac urbe me relicturum : canes omnes occidite. »
Sed Aurelianus duo statim praecipua, quod unum severitatem ostenderet, alterum lenitatem, ex imperatoria mente monstravit. Nam et Heraclammonem proditorem patriae suae sapiens victor occidit et, cum milites iuxta illud dictum, quo canem se relicturum apud Tyanos negarat, eversionem urbis exposcerent, respondit his : « Canem, inquit, negavi in hac urbe me relicturum : canes omnes occidite. »
Historia Augusta (Divus Aurelianus), 22-23.
nam : en effet, car Tyana, ae : Tyane (ville d’Anatolie) venio, ire, veni, ventum : venir obcludo, ere, clusi, clusum : fermer reperio, ire, repperi, repertum : trouver iratus, a, um : furieux dico, ere, dixi, dictum : dire fero, ferre, tuli, latum : porter, rapporter canis, is : le chien oppidum, i : la place forte relinquo, ere, reliqui, relictum : laisser tunc : alors miles, itis : le soldat acer, acris, acre : vif, aigu incumbo, ere, cubui, cubitum : s’abattre sur spes, ei : l’espoir praeda, ae : le butin Heraclammo, onis : Héraclammon quidam, quaedam, quoddam : certain, quelque timor, oris : la peur inter (+ acc.) : entre, au milieu de ceteri, ae, a : restants, autres occido, ere, cidi, cisum : tuer patria, ae : la patrie prodo, ere, didi, ditum : trahir civitas, atis : la cité capio, ere, cepi, captum : prendre |
Aurelianus, i : Aurélien duo, ae, a : deux statim : aussitôt praecipuum, i : la décision unus, a, um : un, un seul severitas, atis : la sévérité ostendo, ere, endi, entum : montrer alter, era, erum : autre lenitas, atis : la douceur imperatorius, a, um : impérial mens, mentis : l’esprit monstro, are, avi, atum : montrer, faire connaître proditor, oris : le traître patria, ae : la patrie sapiens, entis : sage victor, oris : le vainqueur iuxta (+ acc.) : conformément à dictum, i : la parole apud (+ acc.) : auprès de, chez Tyanus, a, um : de Tyane nego, are, avi, atum : refuser, nier eversio, onis : la destruction urbs, urbis : la ville exposco, ere, respondeo, ere, ndi, nsum : répondre inquit : dit-il |
En effet, tandis qu’il était venu à Tyane et qu’il avait trouvé celle-ci fermée, furieux, on rapporte qu’il a dit : « Je ne laisserai pas un chien dans cette place forte. » Alors tandis que les soldats s’abattent plus vivement sur l’espoir d’un butin et, tandis qu’un certain Héraclammon trahissait sa patrie de peur qu’il ne soit tué au milieu des autres, la cité fut prise.
Mais Aurélien fit connaître aussitôt deux décisions de son esprit impérial, l’une qui montrait sa sévérité, l’autre sa douceur. Et en effet, le sage vainqueur tua le traître de sa patrie Héraclammon et, tandis que les soldats réclamaient la destruction de la ville conformément à cette parole par laquelle il avait refusé qu’il laisse un chien près des habitants de Tyane, il répondit par ceci : « J’ai refusé, dit-il, que je laisse un chien dans cette ville : tuez tous les chiens. »
Mais Aurélien fit connaître aussitôt deux décisions de son esprit impérial, l’une qui montrait sa sévérité, l’autre sa douceur. Et en effet, le sage vainqueur tua le traître de sa patrie Héraclammon et, tandis que les soldats réclamaient la destruction de la ville conformément à cette parole par laquelle il avait refusé qu’il laisse un chien près des habitants de Tyane, il répondit par ceci : « J’ai refusé, dit-il, que je laisse un chien dans cette ville : tuez tous les chiens. »
Latin
4/5
Militaire
Portrait
Portrait
90 mots
Ablatif absolu
Degrés de l'adjectif
Impératif
Participe futur
Participe parfait passif
Passif des temps simples
Proposition infinitive
Subordonnée en cum
Subordonnée en ut
Degrés de l'adjectif
Impératif
Participe futur
Participe parfait passif
Passif des temps simples
Proposition infinitive
Subordonnée en cum
Subordonnée en ut